بخش‌های اصلی
| تاریخ ارسال: 1401/10/21 |
چکیده
عنوان: ارزشیابی اثربخشی طرح ملی رشد و تکامل کودکان در نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران
زمینه: سواد آموزی
نوع طرح: ارزشیابی – آموزشی
تاریخ اجرا: ۱۳۸۴-۱۳۸۵
محل نگهداری: دفتر مرکزی سازمان نهضت سواد آموزی
محقق: کوروش اسماعیلی
ناظر/ استاد راهنما: علی ابراهیمیان هادی کیاشری
مجری: مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران مهر
کلید واژه های فارسی: اثربخشی – نهضت سوادآموزی
خلاصه طرح:
در جهان امروزی، آموزش از مولفههای عمده و پایه زندگی انسانی به شمار میرود. این آموزشها در سطوح و سنین مختلف با اهداف متفاوت در سراسر جهان انجام میپذیرد در این میان، زنان و کودکان نیز یکی از محورهای آموزش تلقی میشوند. در آغاز قرن بیست و یکم آمارها نشان میدهد که قریب به دو سوم جمعیت کودکان زیر ۶ سال به آموزشهای زمان کودکی دسترسی ندارند و به موازات آن نیز دختران تازه ازدواج کرده، یا دارای فرزند نیز از این آموزش محرومند و کشور ما نیز از این امر مستثنی نیست. با توجه به ضرورت آموزش زنان کم سواد دارای فرزند، یا تازه ازدواج کرده، برای اولین بار در کشور ما در سال ۱۳۸۱ دوره آموزشی تحت عنوان رشد و تکامل کودکان ویژه زنان و دختران روستایی به صورت آزمایش در ۶ استان کشور توسط نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مشترک صندوق کودکان ملل متحد به اجرا درآمد. این دوره آموزشی ۳ هدف اساسی را دنبال میکرد که عبارتند از:
۱-توانمندسازی زنان و دختران روستایی برای پرورش و رشد کودکان خلاق
۲-توسعه آگاهیهای کاربردی مخاطبان و فراگیران درباره کارکردهای سواد در ابعاد مختلف زندگی
۳-در نهایت تلاش بر این بود که با استفاده از ۸ عنوان کتاب در موضوعات مختلف کار با کودک نسبت به اجرای دوره رشد و تکامل کودکان اهتمام گردد (گزارش ملی پودمان آموزشی توانمندسازی مادران کم سواد روستایی برای پرورش کودکان خلاق، ۱۳۸۲). اما بعدها با عنایت به انجام برخی ارزیابیهای اولیه و غیرسیستماتیک و با توجه به نتایج آن مبنی بر افزایش میزان دانش و بینش و علاقه مادران نسبت به تربیت فرزندان خردسال، این طرح در ۲۹ مرکز استانی که در مجموع ۳۷۲ مرکز یادگیری را شامل میشد، گسترش یافت و به صورت طرح ملی درآمد.
هماکنون طرح اثربخشی رشد و تکامل کودکان در اکثر استانهای کشور و در قالب مراکز یادگیری مختلف و متعدد توسط مدیریت نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمده است. اما باید توجه داشت که طرح آموزشی رشد و تکامل کودکان زمانی موفق به تسهیل و تسریع یادگیری در فراگیران و مخاطبین میشود که در مراحل مختلف سیاستگذاری، طراحی، تولید، اجرا و ارزشیابی مسیری منطقی و صحیح را طی کرده باشد. چنین طرحی هر چند ممکن است در گام اول نوعی پوشش دهی به نقاط ضعف مخاطبین و بهرهبرداران همانند سطح سواد و توانمندسازی و مواردی همانند را مد نظر قرار داده باشد ولی در شرایط بهینه ممکن است از وجود اهداف و سیاستگذاریهای روشن و معتبر و برخاسته از بینشی عمیق و مطالعاتی، ارائه مکانیزمها در آموزشی مناسب، تعیین نیازهای صحیح و اصولی مخاطبان و تشخیص صحیح اولویتها و همچنین اتخاذ رویههای درست فرایند یاددهی – یادگیری و... غفلت شده باشد.
لذا با توجه به مطالب فوق، مسائل اصلی مطرح در تحقیق حاضر و دغدغههای سازمان یافته را میتوان در موارد ذیل خلاصه نمود. آیا دوره آموزشی حاضر از پشتوانههای علمی و مطالعات لازم برخوردار است یا نه؟ به عبارت دیگر سیاستگذاریهای طراحی شده دارای چه میزان پشتوانه علمی و مطالعاتی میباشد؟ هدفهای طرح مورد نظر تا چه میزان پشتوانه علمی و مطالعاتی میباشد؟ هدفهای طرح مورد نظر تا چه میزان تحقق یافته و در توانمندسازی مادران موفق بوده است؟ محتوا، برنامه ها و امکانات پیشبینی شده برای طرح تا چه میزان از مطلوبین برخوردار است؟ فعالیتهای طرح رشد و تکامل کودکان از چه کیفیتی برخوردار است؟ اهداف و نتایج حاصله از طرح رشد و تکامل کودکان تا چه میزان منطبق بر اهداف برنامه های مصوب نهضت سوادآموزی بوده است؟ و... سوالاتی از این قبلی، از جمله مسائلی است که تحقیق حاضر، به دنبال پاسخگویی آن میباشد.
به منظور پاسخ به سوالهای فوق، در طرح حاضر با اتخاذ الگوی ارزیابی سیپ CIPP Evaluation model بررسی میزان کیفیت طرح رشد و تکامل خواهیم پرداخت و نتایج حاصل از اجرای این طرح میتواند در تعیین نقاط قوت و ضعف طرح و به دنبال ان در ارتقا کیفیت طرح مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر آن استفاده از نتایج آن میتواند در برخی از مهمترین اهداف اختصاصی طرح حاضر عبارتند از:
-بررسی وضعیت ارکان آموزشی مرتبط با طرح شامل شرایط فراگیران، محتوا، روش، تکنولوژی آموزشی، ساختار و تشکیلات، اهداف و اصول
-بررسی شناخت ابعاد مختلف بستر و زمینه طرح رشد و تکامل کودکان
-بررسی و شناخت نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی طرح رشد و تکامل کودکان در استانهای مختلف کشور
-بررسی میزان تناسب و قابلیت فهم مطالب ارائه شده با شرایط مخاطبین از بعد فنی و محتوایی
-بررسی و شناخت میزان اثر برنامههای رشد تکامل کودکان (جاذبه و دافعهها) و شناخت گروههای مخاطب عمده طرح
-شناسایی کلیت و تعریفپذیری جایگاه طرح رشد و تکامل کودکان در کنار سایر طرحها و شیوههای گوناگون آموزشی
-شناسایی میزان پشتوانه علمی و مطالعات طرح
-تعیین میزان منطقی بودن سیاستگذاریهای طراحی شده و اعمال شده
-شناسایی میزان انطباق امکانات و ابزارهای مورد نیاز با وضع موجود
-شناسایی میزان مطلوبیت کیفیت فرایندهای یاددهی – یادگیری
-شناسایی دیدگاه کارشناسان و برنامهریزان طرح درباره مطلوبیت کلیت طرح رشد ارائه پیشنهادات مناسب و کاربردی جهت برنامهریزیها و تصمیمگیریهای آینده طرح رشد و تکامل کودکان و...
تحقیق:
با توجه به یافتههای این پژوهش میانگین ارزشیابی زمینه، ارزشیابی درونداد، ارزشیابی فرایند و ارزشیابی برونداد طرح رشد و تکامل کودکان بیش از سطح متوسط بوده و مطلوب ارزیابی میشود. به عبارتی افرا شرکت کننده در پژوهش، به طور کلی از ابعاد زمینه، درونداد، فرایند و برونداد طرح رشد و تکامل کودکان رضایت داشته و آن را مطلوب و اثر بخش دانستهاند.
عنوان: ارزشیابی اثربخشی طرح ملی رشد و تکامل کودکان در نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران
زمینه: سواد آموزی
نوع طرح: ارزشیابی – آموزشی
تاریخ اجرا: ۱۳۸۴-۱۳۸۵
محل نگهداری: دفتر مرکزی سازمان نهضت سواد آموزی
محقق: کوروش اسماعیلی
ناظر/ استاد راهنما: علی ابراهیمیان هادی کیاشری
مجری: مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران مهر
کلید واژه های فارسی: اثربخشی – نهضت سوادآموزی
خلاصه طرح:
در جهان امروزی، آموزش از مولفههای عمده و پایه زندگی انسانی به شمار میرود. این آموزشها در سطوح و سنین مختلف با اهداف متفاوت در سراسر جهان انجام میپذیرد در این میان، زنان و کودکان نیز یکی از محورهای آموزش تلقی میشوند. در آغاز قرن بیست و یکم آمارها نشان میدهد که قریب به دو سوم جمعیت کودکان زیر ۶ سال به آموزشهای زمان کودکی دسترسی ندارند و به موازات آن نیز دختران تازه ازدواج کرده، یا دارای فرزند نیز از این آموزش محرومند و کشور ما نیز از این امر مستثنی نیست. با توجه به ضرورت آموزش زنان کم سواد دارای فرزند، یا تازه ازدواج کرده، برای اولین بار در کشور ما در سال ۱۳۸۱ دوره آموزشی تحت عنوان رشد و تکامل کودکان ویژه زنان و دختران روستایی به صورت آزمایش در ۶ استان کشور توسط نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری مشترک صندوق کودکان ملل متحد به اجرا درآمد. این دوره آموزشی ۳ هدف اساسی را دنبال میکرد که عبارتند از:
۱-توانمندسازی زنان و دختران روستایی برای پرورش و رشد کودکان خلاق
۲-توسعه آگاهیهای کاربردی مخاطبان و فراگیران درباره کارکردهای سواد در ابعاد مختلف زندگی
۳-در نهایت تلاش بر این بود که با استفاده از ۸ عنوان کتاب در موضوعات مختلف کار با کودک نسبت به اجرای دوره رشد و تکامل کودکان اهتمام گردد (گزارش ملی پودمان آموزشی توانمندسازی مادران کم سواد روستایی برای پرورش کودکان خلاق، ۱۳۸۲). اما بعدها با عنایت به انجام برخی ارزیابیهای اولیه و غیرسیستماتیک و با توجه به نتایج آن مبنی بر افزایش میزان دانش و بینش و علاقه مادران نسبت به تربیت فرزندان خردسال، این طرح در ۲۹ مرکز استانی که در مجموع ۳۷۲ مرکز یادگیری را شامل میشد، گسترش یافت و به صورت طرح ملی درآمد.
هماکنون طرح اثربخشی رشد و تکامل کودکان در اکثر استانهای کشور و در قالب مراکز یادگیری مختلف و متعدد توسط مدیریت نهضت سوادآموزی جمهوری اسلامی ایران به اجرا درآمده است. اما باید توجه داشت که طرح آموزشی رشد و تکامل کودکان زمانی موفق به تسهیل و تسریع یادگیری در فراگیران و مخاطبین میشود که در مراحل مختلف سیاستگذاری، طراحی، تولید، اجرا و ارزشیابی مسیری منطقی و صحیح را طی کرده باشد. چنین طرحی هر چند ممکن است در گام اول نوعی پوشش دهی به نقاط ضعف مخاطبین و بهرهبرداران همانند سطح سواد و توانمندسازی و مواردی همانند را مد نظر قرار داده باشد ولی در شرایط بهینه ممکن است از وجود اهداف و سیاستگذاریهای روشن و معتبر و برخاسته از بینشی عمیق و مطالعاتی، ارائه مکانیزمها در آموزشی مناسب، تعیین نیازهای صحیح و اصولی مخاطبان و تشخیص صحیح اولویتها و همچنین اتخاذ رویههای درست فرایند یاددهی – یادگیری و... غفلت شده باشد.
لذا با توجه به مطالب فوق، مسائل اصلی مطرح در تحقیق حاضر و دغدغههای سازمان یافته را میتوان در موارد ذیل خلاصه نمود. آیا دوره آموزشی حاضر از پشتوانههای علمی و مطالعات لازم برخوردار است یا نه؟ به عبارت دیگر سیاستگذاریهای طراحی شده دارای چه میزان پشتوانه علمی و مطالعاتی میباشد؟ هدفهای طرح مورد نظر تا چه میزان پشتوانه علمی و مطالعاتی میباشد؟ هدفهای طرح مورد نظر تا چه میزان تحقق یافته و در توانمندسازی مادران موفق بوده است؟ محتوا، برنامه ها و امکانات پیشبینی شده برای طرح تا چه میزان از مطلوبین برخوردار است؟ فعالیتهای طرح رشد و تکامل کودکان از چه کیفیتی برخوردار است؟ اهداف و نتایج حاصله از طرح رشد و تکامل کودکان تا چه میزان منطبق بر اهداف برنامه های مصوب نهضت سوادآموزی بوده است؟ و... سوالاتی از این قبلی، از جمله مسائلی است که تحقیق حاضر، به دنبال پاسخگویی آن میباشد.
به منظور پاسخ به سوالهای فوق، در طرح حاضر با اتخاذ الگوی ارزیابی سیپ CIPP Evaluation model بررسی میزان کیفیت طرح رشد و تکامل خواهیم پرداخت و نتایج حاصل از اجرای این طرح میتواند در تعیین نقاط قوت و ضعف طرح و به دنبال ان در ارتقا کیفیت طرح مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر آن استفاده از نتایج آن میتواند در برخی از مهمترین اهداف اختصاصی طرح حاضر عبارتند از:
-بررسی وضعیت ارکان آموزشی مرتبط با طرح شامل شرایط فراگیران، محتوا، روش، تکنولوژی آموزشی، ساختار و تشکیلات، اهداف و اصول
-بررسی شناخت ابعاد مختلف بستر و زمینه طرح رشد و تکامل کودکان
-بررسی و شناخت نقاط قوت و ضعف درونی و بیرونی طرح رشد و تکامل کودکان در استانهای مختلف کشور
-بررسی میزان تناسب و قابلیت فهم مطالب ارائه شده با شرایط مخاطبین از بعد فنی و محتوایی
-بررسی و شناخت میزان اثر برنامههای رشد تکامل کودکان (جاذبه و دافعهها) و شناخت گروههای مخاطب عمده طرح
-شناسایی کلیت و تعریفپذیری جایگاه طرح رشد و تکامل کودکان در کنار سایر طرحها و شیوههای گوناگون آموزشی
-شناسایی میزان پشتوانه علمی و مطالعات طرح
-تعیین میزان منطقی بودن سیاستگذاریهای طراحی شده و اعمال شده
-شناسایی میزان انطباق امکانات و ابزارهای مورد نیاز با وضع موجود
-شناسایی میزان مطلوبیت کیفیت فرایندهای یاددهی – یادگیری
-شناسایی دیدگاه کارشناسان و برنامهریزان طرح درباره مطلوبیت کلیت طرح رشد ارائه پیشنهادات مناسب و کاربردی جهت برنامهریزیها و تصمیمگیریهای آینده طرح رشد و تکامل کودکان و...
تحقیق:
با توجه به یافتههای این پژوهش میانگین ارزشیابی زمینه، ارزشیابی درونداد، ارزشیابی فرایند و ارزشیابی برونداد طرح رشد و تکامل کودکان بیش از سطح متوسط بوده و مطلوب ارزیابی میشود. به عبارتی افرا شرکت کننده در پژوهش، به طور کلی از ابعاد زمینه، درونداد، فرایند و برونداد طرح رشد و تکامل کودکان رضایت داشته و آن را مطلوب و اثر بخش دانستهاند.
دفعات مشاهده: 166 بار |
دفعات چاپ: 25 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
درباره مؤسسه
به منظور پاسخ گویی به نیازهای پژوهشی کشور، توسعه و گسترش پژوهش در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مدیریتی و حقوقی مرتبط با توسعه در کشور و جامعه ایران «مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایران‌مهر» با همت جمعی از اعضای هیات علمی کشور و با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۳۸۲ تاسیس گردید.
پیوندهای فوری
اشتراک در خبرنامه
لطفاً نشاني پست الكترونيك خود را برای دريافت اطلاعات و اخبار پايگاه در كادر زير وارد كنيد.
آمار سایت
- كل کاربران ثبت شده: 10 کاربر
- کاربران حاضر در وبگاه: 0 کاربر
- ميهمانان در حال بازديد: 24 کاربر
- تمام بازديد‌ها: 21949 بازدید
- بازديد 24 ساعت قبل: 81 بازدید
بازنشر اطلاعات
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
