بخش‌های اصلی
| تاریخ ارسال: 1401/10/21 |
چکیده
عنوان: سند راهبردی ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید
زمینه: شهرسازی
نوع طرح: گراندد تئوری کیفی
تاریخ اجرا: ۱۳۹۴
کارگزاری: شرکتهای عمران شهرهای جدید
مجری: مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایرانمهر
کلید واژه های فارسی: شهرهای جدید، سند راهبردی، ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی
مقدمه
سند راهبردی ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، یک برنامه کلا و یکپارچه است که به عنوان مبنای عقلانی توسعهی پایدار در ابعاد اجتماعی و فرهنگی، ملاک عمل مدیریت شهرهای جدید قرار میگیرد. تهیهی این سند با توجه به رسالت سیاست گذاری شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید انجام شده است. این سند متعهد به قانون شهرهای جدید مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۰ بوده و با هدف جلب همکاری و مشارکت مدیریت شهرهای جدید در فرآیند ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی، به منظور تکریم حقوق شهروندی، ارتقای کیفیت زندگی، دستیابی به هویت شهری و اِعمال حکمروایی خوب محلی در این شهرها و همچنین دستیابی به عدالت اجتماعی - به عنوان یکی از اصول مهم «سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۴» - تدوین شده است.
منظور از ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، بهبود بعد انسانی و اجتماعی شهر بر مبنای شناخت حقوق و تکالیف شهروندی است. از آنجا که ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید مستلزم اتخاذ سیاستهای چند وجهی در حوزهی عمران، خدمات شهری، مسکن و ارائه خدمات اجتماعی و اقتصادی به ساکنان این شهرها است؛ دستیابی به این مهم و پیشبرد آن به طور مؤثر و پایدار نیازمند تعهد مشترک و هماهنگ مجموعه دستگاههای متولی و درگیر در مدیریت این شهرها و همچنین همراهی و مشارکت شهروندان، سازمانهای غیردولتی و گروههای مختلف اجتماعی است. افق زمانی این سند با توجه به ماهیت اجتماعی و فرهنگی آن بلند مدت است.
در تدوین این سند، با تکیه بر مطالعات تطبیقی، از تجربیان شهرهای جدید کشورهای منتخب در دو گروه توسعه یافته و در حال توسعه استفاده شده است. همچنین وضعیت موجود و چالشهای فراوری شهرهای جدید با استفاده از روشهای کمی و کیفی در شهرهای منتخب ترسیم شده است. در این سند، وضعیت مطلوب اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، در یک فرآیند نخبگی، بر اساس چشم انداز و اهداف آنها ترسیم و سپس راهبردها و برنامههای دستیابی به وضعیت مطلوب اجتماعی و فرهنگی در شهرهای جدید معرفی شده است.
اهداف کلان
اهداف سند در حوزه پیشگیری و حل مسئله عبارتاند از:
راهبردهای ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید
برنامهها
به منظور تحقق این راهبردها، برنامه های ذیل ارائه میگردد:
طرح ۱:
نام طرح: برنامه جامع نهادسازی در شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان شهرهای جدید، واگذاری نقش نهادهای مدنی در مدیریت شهری.
طرح ۲:
نام طرح: برنامه جامع توانمندسازی نهادهای مدنی شکل گرفته در شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان شهرهای جدید، توسعهی نقش نهادهای مدنی در مدیریت شهری شهرهای جدید.
طرح ۳:
نام طرح: تدوین برنامه جامع اطلاع رسانی شرکتهای عمران شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش اعتماد شهروندادن به شرکتهای عمران شهر جدید، افزایش شفافیت عملکردی شرکتهای عمران شهرهای جدید.
طرح ۴:
نام طرح: برپایی نظام بودجهریزی مشارکتی برای تحقق ناظممند مشارکت محلهای در توسعه پایدار شهرهای جدید
هدف طرح: برنامهریزی نظاممند متناسب با نیازها و به منظور جلب مشارکت حداکثری شهروندادن شهرهای جدید، افزایش اعتماد اجتماعی شهروندان به مدیریت شهری.
طرح ۵:
نام طرح: برنامه تدوین و پایش سیاستهای اجتماعی مناسب برای شهرهای جدید
هدف طرح: تحقق مدیریت پاسخگو، بهبود وضعیت پایداری اجتماعی شهرهای جدید به طور برنامهریزی شده و نظاممند، افزایش سطح اعتماد اجتماعی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۶:
نام طرح: برنامه برپایی نظام حمل و نقل برون شهری همگانی و سریع
هدف طرح: برخورداری شهروندان شهرهای جدید از ضرورتهای زندگی اجتماعی، جلوگیری از جدایی گزینی، افزایش رونق و پویایی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری شهرهای جدید.
طرح ۷:
نام طرح: برنامه جامع مدیریت بهرهبرداری و اجرای طرحهای جامع شهرهای جدید
هدف طرح: تأمین ضرورتهای زیست شهری برای شهروندان شهرهای جدید، فعال کردن فضاهای عمومی شهرهای جدید، فعالسازی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۸:
نام طرح: برنامه تسهیل گری در حوزهی بهبود مهارتهای زندگی شهروندان شهرهای جدید
هدف طرح: توانمندسازی شهروندان در گروههای مختلف اجتماعی، فعالسازی و افزایش مشارکت شهروندان.
طرح ۹:
نام طرح: برنامه شکلدهی سرمایهی نامدین در تمامی شهرهای جدید
هدف طرح: فراهم کردن بستر لازم برای شکل گیری هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش انسجام اجتماعی و رضایت از زندگی بین شهروندان شهرهای جدید
طرح ۱۰:
نام طرح: برنامه فعالسازی ظرفیتهای رسانهای محلی و خصوصی
هدف طرح: فراهم کردن بستر برای شکل گیری هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش حساسیت اجتماعی نسبت به مسائل شهری.
طرح ۱۱:
نام طرح: برنامه تدوین و اجرای فعالیتهای فرهنگی، هنری، ورزشی، مذهبی و تفریحی در فضاهای عمومی شهرهای جدید
هدف طرح: فعالسازی فضاهای عمومی شهرهای جدید، افزایش احساس تعلق به فضاهای شهری شهرهای جدید میان شهروندان این شهرها، فراهم آوردن بستر ضروری برای شکلیابی و تقویت هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش و بهبود انسجام اجتماعی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۱۲:
نام طرح: برنامه تدوین طرح جامع ایجاد تنوع نقشی و تجهیز پارکها و فضاهای عمومی
هدف طرح: فعالسازی فضاهای عمومی شهرهای جدید، فراهم آوردن بستر مناسب برای برخورداری از زیست شهری در فضاهای عمومی شهرهای جدید، توسعهی انسجام و سرمایهی اجتماعی، جلوگیری از شکل گیری گروه های اجتماعی خاموش.
طرح ۱۳:
نام طرح: برنامه کاهش خطرپذیری شهروندان شهرهای جدید در فضاهای عمومی این شهرها
هدف طرح: فراهم آوردن بستر مناسب برای برخورداری از زیست شهری در فضاهای عمومی شهرهای جدید، افزایش احساس امنیت شهروندان شهرهای جدید، فراهم آوردن بستر ضروری برای جلب مشارکت اجتماعی.
عنوان: سند راهبردی ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید
زمینه: شهرسازی
نوع طرح: گراندد تئوری کیفی
تاریخ اجرا: ۱۳۹۴
کارگزاری: شرکتهای عمران شهرهای جدید
مجری: مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایرانمهر
کلید واژه های فارسی: شهرهای جدید، سند راهبردی، ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی
مقدمه
سند راهبردی ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، یک برنامه کلا و یکپارچه است که به عنوان مبنای عقلانی توسعهی پایدار در ابعاد اجتماعی و فرهنگی، ملاک عمل مدیریت شهرهای جدید قرار میگیرد. تهیهی این سند با توجه به رسالت سیاست گذاری شرکت مادر تخصصی عمران شهرهای جدید انجام شده است. این سند متعهد به قانون شهرهای جدید مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۰ بوده و با هدف جلب همکاری و مشارکت مدیریت شهرهای جدید در فرآیند ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی، به منظور تکریم حقوق شهروندی، ارتقای کیفیت زندگی، دستیابی به هویت شهری و اِعمال حکمروایی خوب محلی در این شهرها و همچنین دستیابی به عدالت اجتماعی - به عنوان یکی از اصول مهم «سند چشمانداز جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۴» - تدوین شده است.
منظور از ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، بهبود بعد انسانی و اجتماعی شهر بر مبنای شناخت حقوق و تکالیف شهروندی است. از آنجا که ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید مستلزم اتخاذ سیاستهای چند وجهی در حوزهی عمران، خدمات شهری، مسکن و ارائه خدمات اجتماعی و اقتصادی به ساکنان این شهرها است؛ دستیابی به این مهم و پیشبرد آن به طور مؤثر و پایدار نیازمند تعهد مشترک و هماهنگ مجموعه دستگاههای متولی و درگیر در مدیریت این شهرها و همچنین همراهی و مشارکت شهروندان، سازمانهای غیردولتی و گروههای مختلف اجتماعی است. افق زمانی این سند با توجه به ماهیت اجتماعی و فرهنگی آن بلند مدت است.
در تدوین این سند، با تکیه بر مطالعات تطبیقی، از تجربیان شهرهای جدید کشورهای منتخب در دو گروه توسعه یافته و در حال توسعه استفاده شده است. همچنین وضعیت موجود و چالشهای فراوری شهرهای جدید با استفاده از روشهای کمی و کیفی در شهرهای منتخب ترسیم شده است. در این سند، وضعیت مطلوب اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید، در یک فرآیند نخبگی، بر اساس چشم انداز و اهداف آنها ترسیم و سپس راهبردها و برنامههای دستیابی به وضعیت مطلوب اجتماعی و فرهنگی در شهرهای جدید معرفی شده است.
اهداف کلان
اهداف سند در حوزه پیشگیری و حل مسئله عبارتاند از:
- ارتقای فرهنگ شهروندی، مشارکت و همکاری نهادهای مدنی؛
- برخورداری از هویت متمایز اما مکمل مادرشهر؛
- توسعه بعد کالبدی در راستای ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید.
راهبردهای ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی شهرهای جدید
- افزایش نقش پذیری نهادهای مدنی در شهرهای جدید؛
- افزایش اعتماد اجتماعی در سطوح مختلف خرد و کلان شهرهای جدید؛ شناسایی و تأمین ضرورتهای زیست شهری در شهرهای جدید؛
- توانمندسازی شهروندان شهرهای جدید در حوزههای مختلف؛
- فراهم کردن بستر شکلگیری هویت شهری در شهرهای جدید؛
- فعال کردن فضاهای عمومی به منظور افزایش امکان شکل گیری تلاملات اجتماعی برای گروه های اجتماعی مختلف و بحث و گفتگوهای همبستگی ساز در شهرهای جدید؛
- فراهم آوردن بستر مناسب برای گذران اوقات فراغت در فضاهای شهری شهرهای جدید.
برنامهها
به منظور تحقق این راهبردها، برنامه های ذیل ارائه میگردد:
- برنامه جامع نهادسازی در شهرهای جدید؛
- برنامه جامع توانمندسازی نهادهای مدنی شهرهای جدید؛
- برنامه تدوین نظام جامع اطلاع رسانی شرکتهای عمران شهر جدید؛
- برنامه برپایی نظام بودجهریزی مشارکتی برای تحقق نظاممند مشارکت محلهای در توسعهی پایدار شهرهای جدید؛
- برنامه تدوین و پایش سیاستهای اجتماعی شهرهای جدید؛
- برنامه برپایی نظام حمل و نقل برون شهری همگانی و سریع شهرهای جدید؛
- برنامه جامع مدیریت بهرهبرداری و اجرای طرح جامع شهرهای جدید؛
- برنامه تسهیل گری در حوزهی بهبود مهارتهای زندگی شهروندان شهرهای جدید؛
- برنامه شکلدهی سرمایهی نمادین در شهرهای جدید؛
- برنامه فعالسازی ظرفیتهای رسانهای محلی و خصوصی شهرهای جدید؛
- برنامه تدوین و اجرای فعالیتهای فرهنگی، هنری، ورزشی، مذهبی و تفریحی در فضاهای عمومی شهرهای جدید؛
- برنامه تدوین طرح جامع ایجاد تنوع نقشی و تجهیز پارکها و فضاهای عمومی شهرهای جدید؛
- برنامه کاهش خطرپذیری شهروندان شهرهای جدید در فضاهای عمومی این شهرها.
طرح ۱:
نام طرح: برنامه جامع نهادسازی در شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان شهرهای جدید، واگذاری نقش نهادهای مدنی در مدیریت شهری.
طرح ۲:
نام طرح: برنامه جامع توانمندسازی نهادهای مدنی شکل گرفته در شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش مشارکت اجتماعی شهروندان شهرهای جدید، توسعهی نقش نهادهای مدنی در مدیریت شهری شهرهای جدید.
طرح ۳:
نام طرح: تدوین برنامه جامع اطلاع رسانی شرکتهای عمران شهرهای جدید
هدف طرح: افزایش اعتماد شهروندادن به شرکتهای عمران شهر جدید، افزایش شفافیت عملکردی شرکتهای عمران شهرهای جدید.
طرح ۴:
نام طرح: برپایی نظام بودجهریزی مشارکتی برای تحقق ناظممند مشارکت محلهای در توسعه پایدار شهرهای جدید
هدف طرح: برنامهریزی نظاممند متناسب با نیازها و به منظور جلب مشارکت حداکثری شهروندادن شهرهای جدید، افزایش اعتماد اجتماعی شهروندان به مدیریت شهری.
طرح ۵:
نام طرح: برنامه تدوین و پایش سیاستهای اجتماعی مناسب برای شهرهای جدید
هدف طرح: تحقق مدیریت پاسخگو، بهبود وضعیت پایداری اجتماعی شهرهای جدید به طور برنامهریزی شده و نظاممند، افزایش سطح اعتماد اجتماعی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۶:
نام طرح: برنامه برپایی نظام حمل و نقل برون شهری همگانی و سریع
هدف طرح: برخورداری شهروندان شهرهای جدید از ضرورتهای زندگی اجتماعی، جلوگیری از جدایی گزینی، افزایش رونق و پویایی اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری شهرهای جدید.
طرح ۷:
نام طرح: برنامه جامع مدیریت بهرهبرداری و اجرای طرحهای جامع شهرهای جدید
هدف طرح: تأمین ضرورتهای زیست شهری برای شهروندان شهرهای جدید، فعال کردن فضاهای عمومی شهرهای جدید، فعالسازی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۸:
نام طرح: برنامه تسهیل گری در حوزهی بهبود مهارتهای زندگی شهروندان شهرهای جدید
هدف طرح: توانمندسازی شهروندان در گروههای مختلف اجتماعی، فعالسازی و افزایش مشارکت شهروندان.
طرح ۹:
نام طرح: برنامه شکلدهی سرمایهی نامدین در تمامی شهرهای جدید
هدف طرح: فراهم کردن بستر لازم برای شکل گیری هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش انسجام اجتماعی و رضایت از زندگی بین شهروندان شهرهای جدید
طرح ۱۰:
نام طرح: برنامه فعالسازی ظرفیتهای رسانهای محلی و خصوصی
هدف طرح: فراهم کردن بستر برای شکل گیری هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش حساسیت اجتماعی نسبت به مسائل شهری.
طرح ۱۱:
نام طرح: برنامه تدوین و اجرای فعالیتهای فرهنگی، هنری، ورزشی، مذهبی و تفریحی در فضاهای عمومی شهرهای جدید
هدف طرح: فعالسازی فضاهای عمومی شهرهای جدید، افزایش احساس تعلق به فضاهای شهری شهرهای جدید میان شهروندان این شهرها، فراهم آوردن بستر ضروری برای شکلیابی و تقویت هویت جمعی بین شهروندان شهرهای جدید، افزایش و بهبود انسجام اجتماعی شهروندان شهرهای جدید.
طرح ۱۲:
نام طرح: برنامه تدوین طرح جامع ایجاد تنوع نقشی و تجهیز پارکها و فضاهای عمومی
هدف طرح: فعالسازی فضاهای عمومی شهرهای جدید، فراهم آوردن بستر مناسب برای برخورداری از زیست شهری در فضاهای عمومی شهرهای جدید، توسعهی انسجام و سرمایهی اجتماعی، جلوگیری از شکل گیری گروه های اجتماعی خاموش.
طرح ۱۳:
نام طرح: برنامه کاهش خطرپذیری شهروندان شهرهای جدید در فضاهای عمومی این شهرها
هدف طرح: فراهم آوردن بستر مناسب برای برخورداری از زیست شهری در فضاهای عمومی شهرهای جدید، افزایش احساس امنیت شهروندان شهرهای جدید، فراهم آوردن بستر ضروری برای جلب مشارکت اجتماعی.
کلیدواژه ها: شهرهای جدید | سند راهبردی | ارتقای شرایط اجتماعی و فرهنگی |
دفعات مشاهده: 3159 بار |
دفعات چاپ: 32 بار |
دفعات ارسال به دیگران: 0 بار |
0 نظر
درباره مؤسسه
به منظور پاسخ گویی به نیازهای پژوهشی کشور، توسعه و گسترش پژوهش در زمینه های اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، مدیریتی و حقوقی مرتبط با توسعه در کشور و جامعه ایران «مرکز مطالعات و تحقیقات اجتماعی ایرانمهر» با همت جمعی از اعضای هیات علمی کشور و با مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سال ۱۳۸۲ تاسیس گردید.
پیوندهای فوری
اشتراک در خبرنامه
لطفاً نشاني پست الكترونيك خود را برای دريافت اطلاعات و اخبار پايگاه در كادر زير وارد كنيد.
آمار سایت
- كل کاربران ثبت شده: 13 کاربر
- کاربران حاضر در وبگاه: 0 کاربر
- ميهمانان در حال بازديد: 2 کاربر
- تمام بازديد‌ها: 41535 بازدید
- بازديد 24 ساعت قبل: 55 بازدید
بازنشر اطلاعات
استفاده از مطالب ارایه شده در این پایگاه با ذکر منبع آزاد می باشد.
